Yurt Dışına Taşınmak Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Son zamanlarda muhtemelen sizin de arkadaşlarınız birer birer yurt dışına taşınmaya başladı veya en azından Türkiye’den nasıl gidilir diye araştırmalar yapmaya başladılar. Belki de en başından beri Türkiye’den gitmek konusunda kararlı olan sizdiniz ama bir türlü yurt dışına taşınmak için nereden başlayacağınızı ve neyi nasıl yapacağınızı bilemediniz. Veya tamam, siz her şeyden memnunsunuz ve yurt dışında yaşamak sizin için söz konusu bile değil, ama Türkiye’de insanlar neden mutsuz ve neden gitmek istiyorlar anlamaya çalışıyorsunuz o yüzden konuyla ilgilisiniz.

Yazılarımı takip edenler zaten biliyor, bilmeyenler için kısaca bahsedeyim. 2016 yılı başında Münih’te iş bularak Almanya’ya yerleştim ve Avrupa’ya taşınmak ile Almanya’da yaşam hakkındaki bilgi ve tecrübelerimi benimle benzer bir yol izlemek isteyenler için blogumdaki Yurt dışında Yaşamak bölümünde yazmaya başladım. Yazılarımın hepsinde belli konu veya konular hakkında faydalı olabileceğini düşündüğüm gözlemlerimi paylaştım.

Konu hakkında yetkili biri olmadığımı sık sık belirttiğim halde “Türkiye’den nereye göç edilir“, “Almanya’ya nasıl yerleşebilirim“, “Avrupa’da yaşamak istiyorum” gibi konularda fikir danışan çok (ama aşırı çok) mesaj almaya başladım. Herkes bana kendi deneyimlerini, mesleki tecrübesini, eğitimini, ailevi durumunu ve ne yapmak istediğini söyleyip yardım etmemi beklemeye başladı. Soranlara yazıyorum ama genel olarak tekrar yazayım, “sizin durumunuza özel” ne yapılması gerektiğini maalesef bilmiyorum. Elektrik teknisyeniyim, mali müşavirim, Almanca öğretmeniyim, restoran açmak istiyorum, dil kursu veya yüksek lisans yapıp sonra iş bulmak istiyorum gibi zerre bilgim olmayan konularda sürekli mesajlar geliyor ve ne desem bilemiyorum 🙂 Ben kendi şartlarım için internetten araştırmıştım, siz de aynısını yapmalısınız.

Ben şimdi yine yurt dışına taşınmak hakkında sıkça sorulan soruların bazıları için kendi fikirlerimle cevap vereceğim. Cevaplarda Türkiye çok kötü Avrupa süper gibi ana fikirler yoktur, kimseyi bir yere gitmeye de özendirmiyorum, herkesin kendi tercihi.

Alman klasiği: Kahve ve elmalı pasta

1. Yurt dışına taşınmak istiyorum ama nereye nasıl gidip ne yapabilirim bilmiyorum yardımcı olabilir misiniz?

Bu soru karşısında mavi ekran veriyorum, soruda tek bir bilinen bile yok. Öncelikle bir amaç ve öncelik belirlemeden pek bir şey yapmanız mümkün görünmüyor. Hangi işle uğraşmak istiyorsunuz, sizdeki hangi yetenekler yurt dışında aranıyor, özellikle hangi ülkeler bu yeteneklere sahip insanları çalıştırmak istiyor bunları araştırmalısınız. Peki nasıl araştıracaksınız? Yurt Dışında Nasıl İş Bulunur yazımda benim nasıl bir yol izlediğimi anlatmıştım. İnternetten ilgili anahtar kelimelerle arama yapıp konu hakkında bilgi edinecek ve edindiğiniz bilgilerle her seferinde aramayı daha daraltacaksınız. Kolay bir süreç değil, örneğin Gidiyorum! yazımda önce Dublin‘e odaklandığımı, sonra olmayınca Londra‘yı denediğimi, en son o da olmayınca Almanya’yı araştırmaya başladığımı anlatmıştım. Dublin’den herhangi bir sonuç alamayınca ‘demek ki olmuyor’ diye uğraşmaktan vazgeçsem şimdi hayatıma Münih yerine İstanbul’da devam ediyor olurdum.

2. Almanya’ya (veya X ülkesine) gitmek istiyorum ama ülkenin kendi dilini bilmiyorum. Sizce yine de iş bulma şansım var mı?

Çalıştığınız sektördeki koşullara ve sahip olduğunuz yeteneklerin dil bilmediğiniz halde işe alınmanızı sağlayacak kadar aranan nitelikler olup olmadığına bakmanız lazım. Örneğin ben IT (Bilişim) sektöründe çalışıyorum ve Almanca bilmeseniz de gayet şansınız var, çünkü genelde bilgisayar ve ofisteki diğer yabancı ülkelerden gelen benim gibi çalışma arkadaşlarımla muhatap oluyorum. Lisede Almanca öğrenmiş ve bir yıl Viyana’da okumuş olmam sayesinde Almanca biliyor olmam elbette bir avantaj, orası kesin. Ama bu avantaj işe alınmamda hiç etkili olmadı, yalnızca günlük hayatımı kolaylaştırıyor. Hem dünyadaki bilgisayar dili İngilizce hem şirket politikası daha çok yabancı çalıştırmak yönünde olduğu için Almanca bilmeyen ve senelerdir öğrenme gereği duymayan çok kişi var ofiste.

Eşim ise Perakende sektöründe Pazarlama ve Satış üzerine çalışıyor ve Almanca bilmeden iş bulma ihtimali yok denecek kadar az. Çünkü işi benim gibi bilgisayardan ziyade insanlarla iletişim üzerine kurulu. Haliyle bu insanlar, çoğunlukla yaşanılan ülkenin dilini konuşan insanlar oluyor. Yani, işiniz dışarıya açılmayan ofis iletişimi ile yürüyen bir işse ülkenin ana dilini bilmeden de iş bulabilecek şanslı; işiniz müşteri, tedarikçi gibi dışarıdan iletişimle yürüyen bir işse şanssız grupta olduğunuzu -yalnızca bir genelleme olarak- söyleyebiliriz. Ama eşim bir senedir vazgeçmeden Almanca öğreniyor (35 yaşında ve İstanbul’daki işine devam ederken yapıyor bunu), hedefiniz belliyse siz de kendinize bir çıkış yolu yaratmaya çalışabilirsiniz.

Mesleğiniz için uygun sitelerden (yukarıda bahsettiğim yurt dışında iş bulmak yazımda benim kullandığım siteler var) iş ilanlarını aratın. İlan İngilizce ise ve aranan nitelikler arasında başka dil yazmıyorsa deneyebilirsiniz demektir. ‘Other languages would be a plus’ diye İngilizce ilan yazıp başka diller de istemişse bence yine şansınız var.

Münih’te yaz mevsimi

Hiç değinmedim ama bu sürecin içine girmeyi düşünüyorsanız mülakat yapabilecek ve sonra iş ortamında idare edebilecek kadar İngilizce bilmeniz şart diyebilirim. Orta İngilizcem var acaba yeter mi gibi mesajlar da çok geliyor, ‘orta’ derken ne kastettiğinize bağlı ama İngilizcenizi ilerletmezseniz şansınız maalesef çok düşük. Çevrenizdeki bütün iletişim İngilizce olduğunda da işinizi herhangi bir performans kaybı olmadan yapabilecek misiniz? Evetse İngilizceniz yeterlidir, hayırsa değildir. Yeterli değilse ve öğrenme niyetiniz yoksa gurbetçi tanıdıklarınızdan Türklerin kendi çevrelerinde dışarıya pek açılmadan yaptıkları işler hakkında bilgi edinmeye çalışın, bu konuda bilgim yok. Yurt dışında kendi işini kurmak isteyenler için de ‘kendi işinin’ ne olduğuna bağlı olarak yabancı dil gerekmeyebilir. Ben şimdilik kendi işimi kurma niyetinde olmadığımdan bu süreçleri bilmiyorum.

Münih Nympenburg Sarayı

3. Çocuklarım var, yurt dışına taşınmak eğitimlerini etkiler mi? Yabancı dil nasıl öğrenecek ne yapacaklar?

Çocuğunuz okula başlamamışsa şanslısınız; hem yaşı küçük olduğu için daha hızlı öğrenecek hem de okuldaki arkadaşlarından ayrılma gibi travmatik süreçler yaşamayacak. Okula başlamış ve yabancı dil öğreten bir özel okula gidiyorsa yine idare edebilir; yaz tatilinde hızlandırılmış İngilizce gibi biraz ilerletmesini sağlayarak yurt dışına taşınma sonrası yabancıların okuduğu bir okula yazdırabilirsiniz. En zor seçenek olan okula gidiyor ama yabancı dil bimiyor olması durumunda ise dil öğrenmek için bir dönem veya bir sene kaybetmesini göze almanız gerekebilir. Gideceğiniz yerde International School gibi yabancıların gittiği hangi okullar var, eğitim dilleri nedir, dil öğretmek veya alıştırmak için herhangi bir programları var mı gibi konuları araştırmanız gerekiyor.

4. Yurt dışında mesleğimin tanınması için bazı diplomalar almam gerekiyor, nasıl yapabilirim?

Öğretmen, avukat, doktor gibi meslekler bu grupta olabiliyor. Pek şanslı değilsiniz elbette, ama mesleğiniz için en çok hangi ülkede yabancı alımı yapılıyor ve o ülkenin istediği denklikler neler gibi yine odaklanarak ilerlerseniz imkansız görünmüyor. Ben mühendislik okuduğum için denklik sağlamam gerekmedi ama aldığım mesajlara göre mühendislerden de bazı durumlarda istenebiliyormuş.

5. Evlilik yoluyla yurt dışına taşınmak istiyorum, tavsiyeniz var mı?

Var, dikkatli olun 🙂 İnternetten tanışıp sonra evlenen ve yurt dışına yerleşip mutlu mesut yaşayan insanlar olabilir, ama bilmediğimiz çok karanlık hikayelerin yaşandığı da kesin. ‘Ben her şeyi göze aldım ilk bulduğum kişiyle evlenip gideceğim’ diyorsanız bilemem, gideceğiniz ülkenin evlilik yoluyla ülkeye giriş yapanlara kaç senede kalıcı oturum izni veya vatandaşlık verdiğini kontrol edin en azından. Sizden önce bunu düşünen çok fazla kişi olduğu için ülkeler kurmaca evliliklere karşı bazı önlemler almış durumdalar benim bildiğim.

6. Ben aslında ülkemizi çok seviyorum ama geleceğimizden endişe ettiğim için yurt dışına taşınmak zorunda hissediyorum, ne önerirsiniz? Gitsem mutsuz olur muyum bilemiyorum?

Kişisel bir soru. Yalnız değilsiniz, giden hiç kimse ‘Oh kurtuldum’ demiyor, veya dese bile bunu yalnızca kısa süreli bir öfkeyle söylüyor. Sonuçta hayatımızın tamamını veya bir kısmını geçirdiğimiz, ait olduğumuz yeri ve sevdiklerimizi arkamızda bırakıp yepyeni bir bilinmeze doğru yol almaktan bahsediyoruz.

Sahip olduğumuz günlük rutinimiz bizim ‘konfor alanımız’, oradaki birçok şeyi biliyoruz, tanıyoruz, baş edebiliyoruz. Konfor alanımızın dışına çıktığımızda ise etraftaki değişen şeylerin hepsi bir zorluk olarak karşımıza çıkıyor. Bu zorluklarla nasıl baş edebileceğimiz biraz karakterimize ve yaşam tarzımıza bağlı oluyor, herkes için genelgeçer doğrular yok. Mesela aşağıda iki zıt örnek var, siz hangisine yakınsınız?

Münih İngiliz Bahçesi

“Duygusal biriyim, aile bağlarım çok güçlü, çocukluk arkadaşları ve ‘lise tayfası’ gibi kendimi bildim bileli çevremde olan insanlar var, bu arkadaşlarımla haftada/ayda en az bir kez bir araya gelip takılırız”: Yurt dışına gittiğinizde farklı bir gezegene ayak basmış gibi hissetmeniz muhtemel, zorlanacaksınız.

“Mantıklı biriyim, ailem şehir dışında yaşıyor veya az görüşüyoruz, arkadaş çevrem sürekli değişir öyle arada sosyallik olsun diye görüşürüm, boş zamanlarımda dizi izlemek, spora gitmek gibi bireysel aktiviteler yapmayı tercih ederim”: Sizin adaptasyon süreciniz daha kolay olacak.

Elbette ilişki durumunuz da yurt dışında mutlu olur muyum sorusu için önemli bir faktör. Single iseniz ‘Beni buraya bağlayan kimse yok’ diye düşünüp avantajlı olduğunuzu düşünebilirsiniz, belki de gerçekten öyle olur. Ama gittiğinizde kafanıza uygun arkadaş veya partner bulamazsanız çok yalnız hissedip çok mutsuz olma ihtimaliniz gayet yüksek.

Sevgiliniz veya eşiniz var ama sizinle aynı fikirde değil ve ben hiçbir yere gitmem diyorsa yandınız, ya ikna edeceksiniz, ya siz ikna olup hikayeyi başlamadan bitireceksiniz, ya da ilişkinizi gözden geçireceksiniz. Hepsi birbirinden zor bence.

En iyisi ikinizin de aynı derecede kararlı ve birbirinizi her konuda destekliyor olmanız. Hem herkes kendi çapında imkanlarını zorlarsa bir şans yakalama ihtimali iki katına çıkarak süreç hızlanır, biri iş bulunca diğeri de eş durumundan yanına gelip orada iş aramaya devam eder. Bu noktada iş bulan eşin ‘Tüm yük benim üstümde’ diye artistlik yapmaması; iş arayan eşin ise ‘Kariyerimi bıraktım’ gibi triplere veya ‘Kaç ay oldu iş bulamıyorum’ gibi bunalımlara girmemesi ilişkinizin ne derece sağlam olduğu hakkında da ipuçları verecektir 🙂

Münih Isar Nehri

8. Siz memnun musunuz, tavsiye eder misiniz?

Bir önceki soru gibi bu da oldukça kişisel bir soru. Benim fikrimi soruyorsanız ben şu an için memnunum, ama benim böyle düşünüyor olmam diğer herkesin memnun olması gerektiği anlamına gelmez. Dolayısıyla tavsiye eder misin sorusuna bir cevabım yok, sizi tanımadığım için hayatınızdaki kararlara benim dahil olmam son derece yanlış. Tavsiye edebileceğim tek şey, bir karar alacaksanız arkasında durun ve bunu başkalarının söylediklerine göre değil kendi istediklerinize göre yapın. Sonrasında iyi veya kötü her türlü sonucundan da kendiniz sorumlu olun, kararı başkasına aldırmaya çalışıp olası pişmanlık durumlarında ‘sen demiştin’ yapmayın. Öncesinde iyice araştırın o ayrı bir şey, zaten ben de şimdiye kadar gördüklerim ve öğrendiklerimle bu noktada yardımcı olmaya çalışıyorum 🙂

Cevabını önceden zaten verdiğim sorular:

• Almanya’da çalışma iznini nasıl alırım? Cevap: Almanya Çalışma İzni
• Yakında yurt dışına taşınıyorum ev nasıl bulacağım, nelere dikkat etmem lazım? Bir türlü ev bulamadım ne önerirsiniz? Cevap: Yurt Dışında Ev Bulmak
• Taşındım nereye kayıt yaptıracağım, hangi resmi işlemleri yaptırmam lazım, banka hesabı, telefon gibi konularda ne yapacağım? Cevap: Yurt Dışında İlk Günler
• Ben yerleştim/gitmeye hazırım, yurt dışına eşimi nasıl getireceğim? Aile Birleşimi Vizesi

Ayrıca diğer yazılarım için menüdeki Yurt Dışında Yaşamak başlığına tıklayabilirsiniz, aklınızı kurcalayan sorulara bir nebze yardımcı olacaklarını umuyorum. Yazının başından beri söylediğim üzere hepsine birden olmayacaklar, cevabını bulamadım diye bana yazarsanız ben de olamayacağım büyük ihtimalle. Çünkü bazı şeyleri yaşayıp tecrübe etmeden asla bilemeyeceksiniz, ‘hayır ben sağlamcıyım her şeyi bilmeden adım atmam’ diyorsanız bol şans diliyorum 🙂

Şimdilik öncelikli yazmayı planladığım yazılar; Yurt dışına taşınan eşin neler yapması gerekir, Almanya’da maaşlar ne kadar ve yaşam masrafları, neler pahalı neler ucuz.. Devamı da gelecek, haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımı takip etmeyi unutmayın 🙂

Instagram: hayatveseyahat

YouTube: Hayat ve Seyahat

Facebook: Hayat ve Seyahat